Zoutwinning in Heiligerlee en Zuidwending
Sinds de jaren 50 wint Nobian zout in Oldambt en Zuidwending (Gemeente Veendam). Met behulp van de laatste technieken en in samenspraak met de omgeving zorgen wij ervoor dat het zout ook op een veilige en verantwoordelijke manier geproduceerd wordt.
Hoe en waar winnen we zout?
Nobian wint in Groningen zout bij Heiligerlee en bij Zuidwending. Doordat de ondergrondse zoutbergen in Groningen vrij groot zijn, kan hier met relatief weinig cavernes op een veilige manier veel zout gewonnen worden.
We winnen het zout door water in de ondergrondse zoutberg te pompen en zo het zout op te lossen. Vervolgens brengen we dit zoute water (pekel) naar onze fabrieken in Farmsum, bij Delfzijl. Hierbij ontstaan, honderden meters diep, holle ruimtes (cavernes) die met pekel gevuld zijn.
In Heiligerlee bevinden zich 12 zoutcavernes, waarvan er 6 nog voor zoutwinning in gebruik zijn en 1 door Gasunie voor stikstofopslag gebruikt wordt. De cavernes hebben een maximale diameter van 125 meter en zijn tot 750 meter hoog.
In Zuidwending heeft Nobian 16 cavernes ontwikkeld, 9 voor de eigen zoutwinning en 7 ten behoeve van gasopslag door EnergyStock (Gasunie). De zoutwinningscavernes in Zuidwending, waarvan er nog 8 in gebruik zijn, hebben een maximale diameter van 125 meter en zijn tot 1000 meter hoog. De cavernes ten behoeve van gasopslag zijn kleiner: maximaal 90 meter diameter en tot 500 meter hoog.
Tussen de cavernes zit een afstand van minimaal 100 meter (pilaardikte). Elke vijf jaar voeren we een sonarmeting uit om de exacte vorm en grootte van de caverne in 3D in beeld te brengen. Door de vorm en grootte van de caverne te controleren kunnen we op een veilige manier zout blijven winnen.
Gebruik van olie en alternatieven
We monitoren dit proces en kunnen het boren en uitlogen ‘sturen’ door middel van een laagje afdek-olie van enkele millimeters. De olie blijft boven de pekel drijven voorkomt dat het ‘dak’ (de bovenkant) van de caverne wordt uitgeloogd zodat deze dik genoeg blijft.
We kijken daarnaast ook naar alternatieven voor dieselolie als afdeklaag voor nieuw te ontwikkelen cavernes. Nobian onderneemt hiertoe een studie bij het gebruik van stikstof als hulpstof, dat mogelijk gebruikt kan worden in nieuwe cavernes. Voordat we dit doen moet aangetoond zijn dat het veilig en voldoende duurzaam is om stikstof te gebruiken.
Afsluiting en ‘abandonneren’ cavernes
In lijn met onze Visie op Zoutwinning, hanteren wij een life-cycle benadering van cavernes, waarbij wij zorg dragen voor de caverne van ontwikkeling en gebruik tot het veilig uit bedrijf nemen na de winning.
Na het stoppen van de zoutwinning, laten we een caverne eerst geruime tijd ‘tot rust’ komen. We monitoren en beheren de druk en de temperatuur in de caverne. We kunnen dan de mogelijkheid van eventueel hergebruik van een caverne voor de opslag van energie onderzoeken. Dat kan het best wanneer een caverne nog niet definitief is afgesloten.
Komt een caverne niet in aanmerking voor hergebruik, dan wordt deze geabandonneerd. Eerst modelleren we het gedrag van de caverne na afsluiting, met het oog op lange termijn veiligheid en stabiliteit. Daarna wordt het boorgat definitief afgesloten.
